“Historio de la esperanta literaturo” (HEL) estis la temo de la hieraŭa legorondo kiun Kultura Centro Esperantista organizas ĉiumonate en Neŭŝatelo. Fakte KCE larĝigas sian ĉeeston per regulaj aranĝoj ekster Ĉaŭdefono. Pormomente nur en la kantono, sed baldaŭ ankaŭ aliloke en Svislando.

La Vickonsulo de la Esperanta Civito forestos pro longa vojaĝo dum tri semajnoj en junio. Tial ke li restos en Eŭropo ne necesas delego pri lia ofico. La vojaĝo kondukos al kvin regionoj de Finnlando, ekante en Laponio, kie c-ano Silfer partoprenos en la PEN-konferenco pri lingvaj rajtoj kaj tradukarto.

Franca Esperanto-Instituto (FEI) estis fondita en 1934, cele al la organizado de lingvoekzamenoj (iam kvin diplomebloj, nun kvar) en Francio kaj (eks)kolonioj. Ĝi estas kune administrata de SAT-Amikaro kaj la landa asocio de UEA. Ĝi ankaŭ certigas la ĝustan uzadon de Esperanto en eldonaĵoj, precipe vortaroj kaj manlibroj pri lingvolernado.

Civila Esperanta Servo, fondita en Bujumburo 10 februaro 2024, estis akceptita de la Forumo en la Pakton por la Esperanta Civito, dum la Parlamenta sesio en Budapeŝto, 20 majo 2024. La Komisaro (prezidanto) de CES, sen. Miroslava Kirova, ĵus dankis al la Konsulo kaj anoncis ke du helpopetoj estas jam traktataj.

Feminisma Esperanta Movado kunvenis en Budapeŝto, 19 majo 2024, fine de la posttagmezo, ĉe la orienta legacio de la Esperanta Civito. FEM aliĝis al la Pakto en 2004, kaj danke al tio ĝi estas la sola feminisma grupo (asocio) funkcianta en Esperantio. Ekzemple “Egalecen” ĉesis en 2021, bloge, podkaste ktp: sendube la konfuzo inter seksa kaj genra egalecoj influis negative.

“Inspirite de la Manifesto de Raŭmo pri “kongresoj kiel vojo al kresko”, la Esperanta Civito zorgas ke ĉiu publika aranĝo (kun)organizata en la cirkvito de la Pakto disvolviĝu en sekuraj kondiĉoj.” Laŭ ĉi tiu principo, en la unua paragrafo de la ĵus aprobita direktivo Eriksson-Giordano, pluraj lokoj en la planedo ne meritus gastigi esperanto-kongreson. Kiuj?

Praktike samtempe Tutmonda Esperantista Junulara Organizo kaj la Esperanta Civito okupiĝis pri la problemo de seksa molestado dum kongresoj. TEJO pritraktis pli rapide la aferon, la Civito devis atendi la voĉdonon de sia Parlamento. Estas diferencoj inter la du normaroj.

Naŭ paktintaj establoj partoprenis, per delegitoj aŭ per observantoj, en la Foruma seanco de la ordinara Parlamenta sesio en Budapeŝto, 20 majo 2024. Ili fariĝis dek per la unuanima akcepto de Civila Esperanta Servo en la Pakton por la Esperanta Civito.

“Ni raportos al la Komitato kaj specifan progreson kaj kompletigon aŭ finsolvon de problemoj en niaj nunaj iniciatoj, laŭ la respondeco komuniki unuavice en niaj propraj organoj.” Per tiu frazo prof.

Ankaŭ la paktinta establo Fajszi Amika Rondo, helpate de la kongresa buroo de la Esperanta Civito, havas sian renaskitan transnacian aranĝon: la sukcesa Danuba Esperanto-Rendevuo viciĝas apud Kultura Esperanto-Festivalo de KCE (Ĉaŭdefono) kaj NaturAmika KulturSemajno de ENa (Katalunio).

Esperantio memoras siajn beletristojn pli ofte ol aliajn aktivulojn: ne hazarde ĉi-jare oni jubileas pri William Auld kaj Marjorie Boulton, dum en 2009 oni ne celebris la centan datrevenon de Ivo Lapenna — la gvidintoj estas destinitaj al forgeso, se ili mem ne kontribuis al nia literaturo, kiel faris Edmond Privat.

La registaroj de ĉiuj “ekskomunismaj” membroŝtatoj de Eŭropa Unio, minus Pollando kaj Slovenio plus Italio (do unu triono de la membraro), rifuzis subskribi hieraŭan rezolucion preparitan ĝuste okaze de la Internacia Tago por la lukto kontraŭ GLAT-fobio. Pri seksaj orientiĝoj evidente la kontinento restas dividita en du partoj.