La esperanta kulturo ekspansias en la neŭŝatela respubliko ankaŭ danke al monata legorondo organizata de Kultura Centro Esperantista en la kantona ĉefurbo. En Neŭŝatelo nenio okazas de pluraj jaroj, kvankam iam ekzistis tie aktiva klubo. Lasta aktiveco okazis kunlabore kun Bibliomonde, multlingva publika biblioteko mastrumata de volontuloj en urbocentra palaco.

Sub la gvido de la Senata grupestrino, Lorena Bellotti, Verdanoj daŭrigas la preparadon de sia programo por la elektoj de 2024. La aktiveco komenciĝis fine de julio per konferenceto en Ĉaŭdefono, kaj transformiĝis al regulaj virtualaj kunsidoj je la lasta endredo de ĉiu monato.

Tutmonda Esperantista Junulara Organizo travivis preskaŭ dudek jarojn (inkluzive de la mondmilitaj) en heteronoma sendependeco: post komenca paternalisma fazo (lernejanoj plus instruistoj) ĝi liberiĝis el ŝajna “oldula kuratelo” en la 1950aj por eniri la longan fazon de junulara sekcio de UEA, sen jura personeco.

Dum la rusa landa asocio vane atendas “pardonpeton” el Roterdamo kaj tial (se konsekvenca) sojlas al eksiĝo el UEA okaze de interslava milito, nova interŝemida milito aldone al pogromo riskas konduki al kampanjo kontraŭ la israela landa asocio. Jen kio legeblas en nordeŭropa skandalisma retgazeto:

La lasta monato de la jaro prezentas la finan numeron de “Literatura Foiro” en 2023, jaro kiu omaĝis la diversajn esperanto-kongresojn en la historio de nia kulturo. La profundaj esploroj de Giorgio Silfer konkludiĝas per detala analizo pri aparta efiko de niaj kongresoj: la beletraj konkursoj.

La Kapitulo de la Esperanta Civito kunsidis ĉi-semajne en Malago, ĉe la naturamika Esperanto-Domo, sub la prezido de la Vickonsulo, sen. Giorgio Silfer. La unua tagordero koncernis memorigan omaĝon al la ĵus forpasinta emerita Konsulino, sen. Marie-France Conde Rey, kies cindroj situos en la Esperanta Panteono.

Publike denuncas la eksdirektoro de la Universala, Osmo Buller: “Estas eĉ dolorige sekvi la disfalon de orda funkciado de la gvidaj organoj de UEA. La plej nova ekzemplo estas la nuligo de la komitata kunsido, kiu devus okazi sabaton la 18an de novembro. Pri la dato decidis la komitato mem en la Torina UK.

La Komitato de Esperanta Naturamikaro kunsidis hodiaŭ en Malago por analizi la NaturAmikan KulturSemajnon en Esperanto, retrospektive kaj perspektive. Laŭ rekomendo de La Formiketoj (organiza teamo el tri katalunoj kaj unu andaluzino), la tria NAKSE ree disvolviĝu en Katalunio, sed en alia urbo. Esplorataj estas hoteloj en Tossa de Mar kaj Salou.

“Registare instigita aŭ aprobita amasbuĉo kaj elrabado de judoj, aŭ, pli ĝenerale, de rasaj aŭ naciaj malplimultoj”: tiel klarigas la gastona PIV la vorton “pogromo”, el la rusa lingvo. La estonta Doktoro Esperanto persone spertis pogromon, en Varsovio: tiu tamen estis preskaŭ nenio, kompare kun postaj pogromoj kaj eĉ tio kio okazis en la sudo de Israelo, 7 oktobro 2023.

Pro la forpaso de la karmemora emerita Konsulino, sen. Marie-France Conde Rey, necesas laŭvica anstataŭigo en la Senato de la Esperanta Civito, per la unua el la neelektitoj de la Verda Listo; en kazo de egaleco, la pli aĝa rajtas je ŝia posteno. La koncerna persono naskiĝis en la sama jaro kaj estis edukita en la sama lingvo, kvankam ne en la sama lando.

Dum la Esperanta PEN bonfartas, dudek ses aliaj centroj dise tra la mondo estas eliminitaj de la asembleo de la delegitoj, okaze de la lasta (nur virtuala) mondkongreso de PEN Internacia. La malplej tuŝita kontinento estas Eŭropo, kun nur du ĉesigitaj centroj: la sardinia kaj la rusa.

Estos baldaŭ preta la propono de direktivo interalie kontraŭ seksa molestado en esperanto-kongresoj, preparata de komisiono el parlamentanoj de Feminisma Esperanta Movado, Esperanta Naturamikaro kaj Itala Interlingvistika Centro.